Strony

PRZEPISY KULINARNE

 PRZEPISY KULINARNE


RYŻOWA TARTA Z DZIKIMI ZIOŁAMI
SKŁADNIKI: 1 kg młodych, wiosennych pędów dziko rosnących ziół (ogórecznika, wrotyczu maruny, chmielu, pokrzywy, babki, prymuli, itd)., 2-3 ziemniaki, 1 cebula (albo 2 szalotki), 100 g ryżu, 3 żółtka, 50 g tartego parmezanu, bułka tarta, mleko, oliwa extravergine, masło, sól.
SPOSÓB PRZYGOTOWANIA: Mleko z wodą zagotować, posolić. Do wrzątku wsypać i ugotować ryż. Ryż odcedzić, i wymieszać z kawałkiem masła. Zioła oczyścić, dokładnie wypłukać, osuszyć i drobno posiekać. Ziemniaki ugotować i po obraniu ze skórki, rozgnieść widelcem. Cebulę obrać i pokroić w cienkie plasterki. W dużym rondlu podgrzać oliwę, dodać masło i zeszklić cebulę. Wrzucić posiekane zioła, mieszać i smażyć, aż się zeszklą. Zgasić ogień, do gorących ziół wbić żółtka i wymieszać, następnie wsypać parmezan i ponownie wymieszać. Dodać ziemniaki, ryż i trochę stopionego masła, dokładnie wymieszać. Ciasto przyprawić solą i znów wymieszać. Do formy, posmarowanej oliwą i posypanej bułką tartą, przełożyć ciasto. Tartę upiec w piekarniku albo ugotować w kąpieli wodnej (garnek przykryć).

SOS Z PORTULAKĄ

SKŁADNIKI: pęczek miękkich wierzchołków portulaki, żółtko, 1 sardela zasolona, oliwa extravergine.

SPOSÓB PRZYGOTOWANIA: Portulakę bardzo drobno posiekać i wymieszać z żółtkiem oraz sardelą, uprzednio wypłukaną, żeby usunąć sól. Dodać dwie łyżki oliwy i mieszać, aż sos będzie gęsty i gładki. Portulakowy sos serwować z gotowaną rybą albo z rusztu, bądź wykorzystać do smarowania opieczonych kromek.


Portulaka pospolita (Portulaca oleracea) to gatunek jednorocznej rośliny zielnej z rodziny portulakowatych (Portulacaceae). Jej stanowiska naturalne można znaleźć w większości krajów świata w tym także w Polsce (chętnie zasiedla nieużytki, przydroża, nasypy). Roślina może być zarówno wartościowym warzywem jak i uciążliwym chwastem.

Portulaka pospolita dorasta do wys. ok. 10-20 cm. i tworzy silnie rozgałęzione, płożące się, liczne, podbarwiane na czerwono, wałeczkowate, nagie pędy, gęsto pokryte naprzeciwległymi parami (czasem pojedynczymi liśćmi) zielonych, mięsistych, bezogonkowych, małych, całobrzegich, jajowatych lub szerokolancetowatych liści z wyraźnie zaznaczonym nerwem głównym.

Roślina zakwita w lecie, od lipca do września, wydając drobne, 5-6 płatkowe, żółte kwiaty, wyrastające na szczytach pędów pojedynczo lub po kilka w małych kępkach. Po przekwitaniu kwiaty przekształcają się w owocostany mające postać torebek wypełnionych drobnymi, ciemnymi nasionami.

Wymagania i uprawa

Portulaka pospolita to roślina mało wymagająca i łatwa w uprawie. Najlepiej rośnie na słonecznych stanowiskach i umiarkowanie żyznych, lekkich, piaszczystych, suchych glebach. Ma natomiast dość wysokie wymagania termiczne, gdyż jej nasiona kiełkują w temp. powyżej 15 °C (w temp. ok. 20°C wschody następują po ok. tygodniu), a roślina najlepiej rozwija się w temperaturach powyżej 18-20°C. Portulaka jest też bardzo wrażliwa na przymrozki, które natychmiast ją niszczą.

Portulakę pospolitą rozmnaża się z nasion, wysiewanych w maju wprost na miejsce stałe lub do doniczek. Roślina na dobrych stanowiskach daje obfity samosiew, przez co łatwo może wymknąć się spod kontroli i stać się ekspansywna.

Zastosowanie

Portulaka pospolita to roślina o dwóch obliczach. Z jednej strony jest cennym ziołem i rośliną warzywną, uprawianą do celów kulinarnych, z drugiej strony może być uciążliwym chwastem, dlatego jeśli zdecydujemy się na jej uprawę, musimy mieć ją pod kontrolą i nie dopuścić do zawiązania się nasion.


Do celów kulinarnych wykorzystuje się jej mięsiste liście i młode wierzchołki pędów (zbiera się je kilkukrotnie, przed kwitnieniem, w miarę dorastania), które są bogate w szereg witamin (A, C, wit. z grupy B), kwasów organicznych i minerałów (min. magnez, wapń, żelazo, fosfor). Roślina wykazuje też właściwości lecznicze, gdyż wspomaga trawienie i poprawia funkcjonowanie układu moczowego.

Liście przyrządza się podobnie jak szpinak lub dodaje na surowo do sałatek i surówek oraz past i twarogów.

Wybrane gatunki i odmiany

Wyróżnia się dwa podgatunki portulaki:

  • portulaka pospolita – wys. ok. 15-20 cm., pospolity chwast
  • portulaka pospolita siewna – wys. ok. 60 cm, roślina użytkowa
ŹRÓDŁO - LINK

BURAKI NA ZIMĘ

SKŁADNIKI: 3 kg buraków, 3 cebule, 3 ząbki czosnku. ZALEWA: 3 szklanki wody, 1 1/2 łyżki soli, 1 1/2 szklanki cukru, 1-1 1/2 szklanki octu 10 %, 7 ziarenek pieprzu, 7 goździków, 7 ziarenek ziela angielskiego, 3 liście laurowe.
SPOSÓB PRZYGOTOWANIA: Buraki umyć, ugotować w łupinach do miękkości. Wystudzić, obrać i zetrzeć na tarce na dużych oczkach. Przygotować zalewę. Wodę zagotować, dodać sól, cukier i wszystkie przyprawy, pokrojone w kostkę cebule i czosnek. Gotować 5 minut. Przestudzoną zalewą zalać buraki, wymieszać i zostawić przynajmniej na 5 godzin (można na całą noc). Po tym czasie wkładać do przygotowanych, wyparzonych słoików, zakręcać i pasteryzować 15 minut.


KARTOFLANKA Z GRZYBAMI

SKŁADNIKI: 500 g świeżych grzybów, 500 g ziemniaków, włoszczyzna wraz z cebulą, 2 łyżki masła, łyżka mąki, 1/2 szklanki śmietany, sól, pieprz.

SPOSÓB PRZGOTOWANIA: Z włoszczyzny ugotować wywar. Oczyszczone, umyte grzyby pokroić w paseczki, przesmażyć na maśle. Przełożyć do wywaru razem z obranymi i pokrojonymi w kostkę ziemniakami. Dodać sól. Gotować, aż ziemniaki będą miękkie. Z masła i mąki zrobić zasmażkę, zaprawić zupę i zagotować. Doprawić do smaku solą i pieprzem. Po zdjęciu z ognia dodać śmietanę.


BIGOS Z CUKINII
SKŁADNIKI: duża cukinia, 2 cebule, 2 duże pomidory, 2 czerwone papryki, 2-3 łyżki ketchupu, 4 łyżki oleju, 2 ząbki czosnku, sól, pieprz, mielona papryka, 1 łyżka musztardy, 1/2 szklanki rosołu.

SPOSÓB PRZYGOTOWANIA: Cebule pokrojone w piórka podsmażyć na oleju na szklisty kolor, dodać pokrojoną w kostkę cukinię. Smażyć 2-3 minuty, dodać pokrojone w paski papryki i dusić. Podlać rosołem, dodać obrane ze skórki pomidory i resztę składników. Podawać z ryżem lub pieczywem.

SAŁATKA WŁOSKA
SKŁADNIKI: 3 papryki (czerwona, żółta, zielona), oliwki, pomidor, ser feta, sól, pieprz, zioła prowansalskie, ocet winny.

SPOSÓB PRZYGOTOWANIA: Papryki i pomidora pokroić w kostkę, oliwki przekroić na połówki. Przełożyć do salaterki. Na wierzch dać pokrojony w kostkę ser feta. Przed podaniem przyprawić solą, pieprzem, ziołami prowansalskimi i octem winnym.

NAPÓJ ORZEŹWIAJĄCY

SKŁADNIKI: 1 1/2 litra wody, 1/2 cytryny, kilka plasterków limonki, 10 listków mięty, 1 łyżka miodu.
SPOSÓB PRZYGOTOWANIA: Liście mięty zalać przegotowaną wodą. Doda wyciśnięty sok z cytryny, kilka plasterków limonki, posłodzić miodem. Przestudzić, po czym wstawić do lodówki na kilka godzin. Można podawać z kostkami lodu.

PRZEPIS KULINARNY
OGÓRKI Z CURRY
SKŁADNIKI: 2 1/2 kg ogórków, 4 cebule, 1 1/2 szklanki cukru, 1 1/2 szklanki octu 10%, 2 łyżki soli, 1 1/2 łyżeczki curry, 2 łyżeczki słodkiej mielonej papryki, 2 łyżeczki gorczycy, 3-4 ząbki czosnku, koper.

SPOSÓB PRZYGOTOWANIA: Ogórki obrać ze skóry i pokroić w słupki. Cebule obrać i pokroić w kostkę. Ogórki i cebule posolić i pozostawić na 2 godziny, aż puszczą sok. Dodać curry, paprykę, gorczycę, pokrojony czosnek, cukier i ocet. Wszystko dokładnie wymieszać. Do wyparzonych suchych słoików nakładać sałatkę. Do każdego dołożyć gałązkę kopru. Zakręcać i pasteryzować 10 minut.


CZY WIESZ, ŻE...
Portulaka pospolita (Portulaca oleracea)Portulaca, pochodzi od łacińskiego portula, czyli "małe drzwi", co może być odniesieniem do owocu w kształcie torebki, który otwiera się wieczkiem, kiedy już jest suchy, oleracea, zgodnie z łacińską etymologią, wskazuje na spożywcze wykorzystanie rośliny.
Właściwości: przeciwgorączkowe, moczopędne, orzeźwiające, oczyszczające organizm z toksyn.
Zawiera więcej omega-3 niż ryby.


W kuchni: liście i młode pędy są jadane przede wszystkim na surowo, same albo w sałatkach jarzynowych.


ZUPA FASOLOWA Z KOPREM WŁOSKIM
fasola, koper włoski, 2-3 ząbki czosnku, kostka bulionu jarzynowego, 1 pomidor, czerstwy chleb, oliwa extravergine, sól, pieprz

Łodygi kopru włoskiego ugotować i odłożyć. W małej ilości wody ugotować fasolę. Ząbki czosnku smażyć na oliwie, dodać koper włoski i drobno pokrojonego pomidora, przyprawić solą i pieprzem. Kostkę bulionową rozpuścić w wodzie i wlać do fasoli, wymieszać. Dodać zawartość patelni i znowu wymieszać. Gotować przez pół godziny (ewentualnie przyprawić jeszcze solą i pieprzem). Do głębokich talerzy przełożyć kromki czerstwego chleba i wlać gorącą zupę. Polać strużką oliwy i podawać.

KOPER WŁOSKI W JOGURCIE

250g łodyg kopru włoskiego, 250g małych ogórków, 600g jogurtu, oliwa extravergine, sól

Ogórki oczyścić, obrać i pokroić w krążki. Koper włoski oczyścić, wypłukać. Na dno salaterki wlać część jogurtu, wsypać warstwę ogórków, przykryć jogurtem, na to wyłożyć koper, po czym znów jogurt, ogórki itd., aż do wyczerpania składników; na wierzchu powinien być jogurt. Danie włożyć do lodówki na około 4 godziny, udekorować listkami kopru włoskiego.


fenkuł włoski Foeniculum vulgare

Rodzina: selerowatych/baldaszkowatych.
Występowanie: suche, nasłonecznione miejsca, przede wszystkim wybrzeża do wysokości 1000 m n.p.m.
Części wykorzystywane oraz okres zbioru: liście zbiera się przez cały czas wegetacji: mięsista bulwa (zgrubiałe pochwy liściowe) jest najbardziej miękka na wiosnę. Łodygi pozyskuje się tuż przed ich wykorzystaniem, kwiaty - od czerwca do sierpnia. Jeszcze niedojrzałe nasiona zbiera się w lecie i używa surowe, natomiast dojrzałe suszy.
Fenkuł włoski jest wieloletnią rośliną zielną. Rodzajową nazwę łacińską, Foeniculum, zawdzięcza sianu, ponieważ suszone liście rośliny mają zapach siana i przypominają siano.
Właściwości: moczopędne, trawienne, przeciwzapalne. Roślina zwiększa wydzielanie mleka u kobiet karmiących i stymuluje apetyt. Zawiera flawonoidy (fitoestrogeny), które działają korzystnie na układ naczyniowy.
W kuchni: fenkuł włoski, nazywany także koprem, jest rośliną aromatyczną, typową dla kuchni śródziemnomorską. Z wyjątkiem korzeni wszystkie jego części są jadalne. Mięsiste bulwy jada się na surowo albo ugotowane, podobnie jak warzywa. Nasiona są używane do aromatyzacji pieczywa i dań mięsnych. Z rozdrobnionych nasion przygotowuje się smaczną herbatkę. W Toskanii nasiona fenkułu dodaje się do salami finocchiona. We Francji są wykorzystywane w produkcji koprowego likieru. Na wybrzeżu Morza Tyrreńskiego również produkuje się likier ze świeżych kwiatów, nasion oraz liści kopru. Młode pędy używa do aromatyzowania potraw rybnych i mięsnych.
Inne nazwy: koper włoski, koper słodki.

Radość z mleka
Mleko od własnych krów to marzenie, które wielu osobom trudno spełnić. Dobrą alternatywą może być wykorzystanie mleka ekologicznego, najlepiej krowiego lub koziego, kupionego od sąsiada.

Kwaśne masło - tak, jak powinno naprawdę smakować

Nic nie może się równać ze świeżo ubitym masłem, zrobionym na śmietanie od własnych krów. Dobrze sprawdzi się również śmietana kupiona w jednej z lokalnych mleczarni, których pojawia się coraz więcej. Do dzieła przedsiębiorczy rolnicy!

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

NA JEDNĄ PORCJĘ
1/2 litra śmietanki 30-40 %
2 łyżki zsiadłego mleka*, 3 % tłuszczu lub więcej
sól

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

JAK TO ZROBIĆ: W misce starannie wymieszaj śmietanę i zsiadłe mleko. Przykryj plastikową folią i odstaw na 6-8 godzin w temperaturze pokojowej. Najczęściej przygotowuje tę mieszankę rano, a masło ubijam wieczorem. Dobrze ubij za pomocą elektrycznej trzepaczki. Najpierw otrzymasz bitą śmietanę, a potem ziarnistą masę. Gdy masa zaczyna się dzielić, wydziela się maślanka, ciecz przypominająca nieco wodę. Odlej ją, a resztę ubijaj tak długo, aż masło będzie wystarczająco stałe w konsystencji i bez śladu jakiejkolwiek cieczy.
Weź masło w ręce i wyciśnij resztkę wody. Wymieszaj z solą lub innym aromatem, uważaj, żeby nie przesadzić z dodatkami. Włóż do miski i przechowuj w lodówce.
















PRZEPIS KULINARNY

PRZEPIS KULINARNY

PIERNIK

SKŁADNIKI: 2 szklanki mąki, 2 jajka, 1 1/2 szklanki cukru, 2 łyżeczki sody, 3 łyżki kakao, przyprawa do piernika, 2 łyżki dżemu, 2 szklanki kwaśnego mleka, 3/4 szklanki oleju.

SPOSÓB PRZYGOTOWANIA: Wszystkie składniki włożyć do wysokiego naczynia i razem zmiksować. Wylać na blaszkę wyłożoną papierem do pieczenia i piec w 180°C przez 30 minut. Po ostygnięciu można przekroić na pół i przełożyć powidłami śliwkowymi lub dowolnym dżemem. Wierzch polać polewą czekoladową.

PRZEPIS KULINARNY

RYŻ Z JABŁKAMI

SKŁADNIKI: 1 szklanka ryżu, 1/4 szklanki cukru, 2 jabłka, łyżeczka cynamonu, kawałek masła.

SPOSÓB PRZYGOTOWANIA: Ryż gotować w osolonej wodzie 5 minut, odcedzić.
Wymieszać z cukrem i wiórkami masła. Dodać obrane i posiekane jabłka, wymieszać. Przełożyć do naczynia żaroodpornego, posypać cynamonem. Zapiekać w piekarniku nagrzanym do 180°C przez 15 minut. Podawać ze śmietanką.

PRZEPIS KULINARNY

SURÓWKA Z SELERA Z ORZECHAMI

SKŁADNIKI: 1 średniej wielkości seler, 1 jabłko, garść orzechów włoskich, sok z cytryny, szklanka niskoprocentowej śmietany wymieszanej z jogurtem naturalnym, szczypta soli.

SPOSÓB PRZYGOTOWANIA: Seler zetrzeć na tarce z małymi otworami, skropić sokiem z cytryny, aby nie ściemniał. Dodać utarte jabłko i posiekane orzechy, wymieszać. Doprawić szczyptą soli i dodać śmietanę z jogurtem. Surówkę podawać zaraz po przygotowaniu.

PRZEPIS KULINARNY

PIEORGI Z KUCHNI CHŁOPSKIEJ

CIASTO: 1 1/2 szklanki mąki gryczanej, 3/4 szklanki mąki pszennej pełnoziarnistej, 3 łyżki mąki pszennej, jajko, łyżka oleju, sól, 100g słoniny wędzonej do kraszenia.

NADZIENIE:  300g ziemniaków, 400g fasoli, jajko, cebula, 2 ząbki czosnku, łyżka tłuszczu, sól, pieprz, cząber.

SPOSÓB PRZYGOTOWANIA: Namoczoną na kilka godzin fasolę ugotować do miękkości, soląc dopiero pod koniec. Ziemniaki obrać, ugotować i odcedzić. Z podanych składników zagnieść ciasto, dolewając odpowiednią ilość letniej wody. Odstawić  pod przykryciem, aby "odpoczęło". Ziemniaki i fasolę zmiksować lub zemleć w maszynce. Dodać posiekaną cebulę lekko zrumienioną na tłuszczu, wbić jajko i doprawić zmiażdżonym czosnkiem, solą, pieprzem i cząbrem. Ciasto rozwałkować, kroić w kwadraty, kłaść na każdym łyżeczkę nadzienia i zlepiać po przekątnej. Gotować, wrzucając na osolony wrzątek, nie dłużej niż 3 minuty od wypłynięcia. Odcedzić. po ostudzeniu kłaść na stopioną słoninę i przyrumieniać.


PRZEPIS KULINARNY

KOTLETY Z WŁOSKIEJ KAPUSTY

SKŁADNIKI: 1 główka kapusty włoskiej, 150-200 g sera żółtego, 2 łyżki natki pietruszki, 2 nieduże marchewki, 1 cebula, 4 jajka, 100-150 g bułki tartej, 5-6 łyżek mąki pszennej, olej do smażenia, sól, pieprz.

SPOSÓB PRZYGOTOWANIA: Kapustę poszatkować, ugotować i odcisnąć nadmiar wody. Pokrojoną cebulę zeszklić na oleju. Ugotowaną marchew pokroić w kostkę. Do kapusty dodać cebulę, marchew, natkę pietruszki, bułkę tartą, ser żółty starty na tarce o dużych oczkach oraz jajka. Całość wymieszać i doprawić solą i pieprzem. Z masy formować nieduże kotleciki i obtaczać w mące. Smażyć na rozgrzanym oleju z obu stron na złoty kolor. Podawać z dowolnym sosem.

PRZEPIS KULINARNY

SURÓWKA Z KAPUSTY PEKIŃSKIEJ

SKŁADNIKI: kapusta pekińska (bez białych części), 1 mały por, sok z 1 cytryny,1 pęczek koperku, kilka łyżek oliwy z oliwek.

SPOSÓB PRZYGOTOWANIA: Kapustę drobno pokroić, przełożyć do salaterki. Dodać por pokrojony w drobną kostkę, dużo drobno pokrojonego koperku. Wcisnąć sok z cytryny, przyprawić odrobiną cukru do smaku. Dodać oliwę i wymieszać. Surówka z kapusty pekińskiej to jeden z najpopularniejszych dodatków do obiadu. Prosta  szybka w przygotowaniu.

PRZEPIS KULINARNY

GRUSZKI W PŁATKACH OWSIANYCH

SKŁADNIKI: 4 gruszki, 1 szklanka płatków owsianych, 1/3 szklanki rozpuszczonego masła, 2 łyżki cukru brązowego, 2 łyżeczki cynamonu, suszona żurawina.

SPOSÓB PRZYGOTOWANIA: Płatki owsiane, rozpuszczone masło, cukier i cynamon wymieszać. Gruszki przekroić na pół i usunąć gniazda nasienne. W miejsce po gniazdach nasiennych włożyć suszoną żurawinę, a na cała gruszkę nałożyć płatki owsiane. Ułożyć owoce w naczyniu żaroodpornym i wstawić do piekarnika rozgrzanego do 170°C na około 20-25 minut, aż gruszki staną się miękkie, a płatki nabiorą złocistego koloru.

PRZEPIS KULINARNY

SAŁATKA Z AWOKADO

SKŁADNIKI: 2 owoce awokado, 5 jajek,1 cebula, 1 jabłko, 4 ząbki czosnku, sól, pieprz

SPOSÓB PRZYGOTOWANIA: Awokado obrać ze skóry, pokroić w kostkę. Jajka ugotowane na twardo, jabłko i cebulę również pokroić w kostkę. Wszystko wymieszać, dodać drobno posiekany czosnek. Przyprawić solą, pieprzem i majonezem wymieszanym z jogurtem.

PRZEPIS KULINARNY

JAJKA FASZEROWANE TUŃCZYKIEM

SKŁADNIKI: 6 jajek, puszka tuńczyka w sosie własnym,1 ogórek konserwowy, szczypiorek, 2 łyżki majonezu, 1 łyżka musztardy, sól, pieprz.

SPOSÓB PRZYGOTOWANIA: Jajka ugotować na twardo, ostudzić, obrać i przekroić na połówki. Żółtka wyjąć, rozgnieść widelcem, dodać majonez, wymieszać. Tuńczyka odcedzić, rozdrobnić. Ogórka pokroić w drobną kostkę. Szczypiorek posiekać. Dodać do masy żółtkowej, wszystko wymieszać. Przyprawić solą, pieprzem i musztardą.

PRZEPIS KULINARNY

SAŁATKA Z AWOKADO

SKŁADNIKI: 1/2 opakowania rukoli, 1 awokado, 100 g pomidorków koktajlowych, 1 kulka mozzarelli, 4 łyżki orzechów włoskich.
SOS WINEGRET: 3 łyżki oliwy, sól, pieprz, 1/2 łyżeczki musztardy, 1 łyżeczka soku z cytryny, 1/2 ząbka czosnku (startego).

SPOSÓB PRZYGOTOWANIA: Rukolę umyć i osuszyć, wyłożyć do dużych głębokich talerzy, dodać pokrojone pomidorki koktajlowe, obrane i pokrojone awokado i pokrojoną mozzarellę. Wszystko doprawić solą i świeżo zmielonym pieprzem. Orzeszki pokroić, zrumienić na patelni i dodać do składników sosu (połączonych w miseczce). Polać po sałatce. Podawać z grzankami.

PRZEPIS KULINARNY

PAPRYKA NADZIEWANA

SKŁADNIKI:3 papryki, 200 g białego sera, 1 puszka tuńczyka w sosie własnym, 3 łyżki gęstej śmietany, 1 łyżka szczypiorku.

SPOSÓB PRZYGOTOWANIA: Paprykę przekroić wzdłuż, usunąć gniazda nasienne, wewnątrz posolić. Ser pokruszyć, dodać śmietanę, rozdrobnić odsączonego z zalewy tuńczyka. Wszystko wymieszać, doprawić solą i pieprzem. Farszem nadziać połówki papryki, udekorować zieleniną.

PRZEPIS KULINARNY

OMLET Z MIGDAŁAMI

SKŁADNIKI: OMLET: 5 dużych świeżych jaj, 5 łyżek mleka lub śmietany, szczypta soli, 1 płaska łyżka masła.
FARSZ: 2 czerwone cebule, 1 duża filiżanka migdałów, 1 ząbek czosnku, 1/3 szklanki słodkiej śmietany, 1 łyżeczka posiekanych listków bazylii, pieprz, sól, 1 łyżka oliwy do zasmażenia.
PONADTO: 1/2 filiżanki płatków migdałowych zrumienionych na suchej patelni.

SPOSÓB PRZYGOTOWANIA: Migdały parzymy wrzątkiem, obieramy, siekamy (niezbyt drobno). Cebulę kroimy w cienkie półplasterki, podobnie czosnek. Na rozgrzanej oliwie podsmażamy cebulę i czosnek, gdy się zeszklą dodajemy migdały, posiekane świeże zioła, podlewamy śmietaną i prażymy na niewielkim ogniu, aż farsz lekko zgęstnieje. Przykrywamy i trzymamy w cieple. Jajka, roztrzepane z mlekiem i solą, wylewamy na bardzo gorącą patelnię z rozpuszczonym masłem. Gdy spód omletu lekko się zrumieni, a wierzch będzie ścięty - nakładamy na omlet ciepły farsz, zaginamy boki do środka i od razu zsuwamy na wygrzany półmisek. Kroimy na pół, przybieramy gałązką zieleniny i dużym, obranym migdałem. Podajemy gorący, posypany zrumienionymi płatkami migdałowymi.

PRZEPIS KULINARNY

PIEROGI PO WŁOSKU (PIECZONE)

CIASTO: 2 1/2 szklanki mąki pszennej, garść świeżej mięty, łyżka czerwonego pesto, 30 g drożdży, sól, pieprz oliwa.

NADZIENIE: 200 g zielonego groszku, 200 g sera ricotta, skórka starta z wymytej cytryny, ząbek czosnku, sól, pieprz.

SPOSÓB PRZYGOTOWANIA: Miętę drobno posiekać i wymieszać z pesto. Dodać kilka łyżek letniej wody, włożyć pokruszone drożdże. Gdy rozczyn zacznie się burzyć, wsypać mąkę, po 1/2 łyżeczki soli i pieprzu, a następnie wyrobić gładkie, elastyczne ciasto. Przykryć i odstawić, żeby podrosło. Groszek zalać wodą i gotować około 5 minut. Odcedzić i zmiksować. Połączyć piure z groszku z serem, skórką z cytryny, drobno posiekanym czosnkiem. Tak przyrządzone nadzienie doprawić solą i świeżo zmielonym pieprzem. Ciasto grubo rozwałkować i pokroić na 20 kwadracików. Na każdym położyć w rogu kulkę z nadzienia. Złożyć kwadraty w trójkąty i zlepić brzegi. Posmarować oliwą i położyć na natłuszczonej blasze. Piec około 20 minut w temperaturze 220°C. Podawać na ciepło.

PRZEPIS KULINARNY

SAŁATKA SELEROWA

SKŁADNIKI: seler korzeniowy (średni lub połówka dużego), kilka gałązek selera naciowego, 3 jabłka, 100 g łuskanych włoskich orzechów, 1/2 szklanki majonezu, 2 łyżki soku z cytryny, sól, pieprz, odrobina cukru.

SPOSÓB PRZYGOTOWANIA: Jabłka obrać, wyciąć gniazda nasienne, pokroić na cienkie półplasterki, skropić połową soku z cytryny. Seler obrać i zblanszować. Przestudzić, pokroić w słupki i skropić resztą soku z cytryny. Orzechy grupo posiekać, kilka zostawić do dekoracji. Łodygi selera naciowego oczyścić i pokroić na małe kawałki. Majonez przyprawić solą, pieprzem i cukrem. W salaterce ułożyć kawałki selera korzeniowego, naciowego, plastry jabłek i orzechy. Zalać sosem majonezowym. Udekorować połówkami orzechów.

PRZEPIS KULINARNY

WIENIEC CYNAMONOWY

SKŁADNIKI: CIASTO: 2 szklanki mąki, 1/2 łyżeczki soli, 1/2 szklanki letniego mleka, 1 paczka suchych drożdży, 25 ml (2-3 łyżki) stopionego masła,1 jajko, 1 łyżka cukru.
NADZIENIE CYNAMONOWE: 1/4 szklanki roztopionego masła,3 łyżki cukru, 3 łyżeczki cynamonu.

SPOSÓB PRZYGOTOWANIA: Wymieszać drożdże i cukier, dolać letnie mleko i zostawić na kilka minut, aż się spieni. Dodać żółtko (albo całe jajko), stopione masło, mąkę i sól, a następnie zagnieść ciasto. Włożyć ciasto do duże miski (natłuszczonej), przykryć i umieścić w ciepłym miejscu, pozostawić do wyrośnięcia aż podwoi objętość (1 godzina). Rozgrzać piekarnik do około 200 °C. Rozwałkować na cienki prostokąt. Posmarować roztopionym masłem, a następnie posypać mieszanką cynamonu i cukru. Zrolować ciasto i przeciąć wzdłuż wałka. Skręcić obie części, otwartymi bruzdami na zewnątrz. Zamknąć w okrąg podwijając końce, a następnie przenieść na blachę i posmarować resztę stopionego masła i posypać pozostałym cukrem i cynamonem. Piec 30 minut. Posmarować lukrem albo posypać cukrem pudrem.

PRZEPIS KULINARNY

PIEROGI PO WŁOSKU (GOTOWANE)

CIASTO: 2 szklanki mąki, jajko, około 1/2 szklanki letniej wody, sól, masło do kraszenia

NADZIENIE: 250 g sera  rokpol, 2 strączki czerwonej papryki, 4 łyżki tartej bułki, 3 łyżki płatków migdałowych, 2 łyżki oliwy, sól, biały pieprz.

SPOSÓB PRZYGOTOWANIA: Mąkę przesiać z solą, zagnieść z jajkiem, dolewając tyle letniej wody, by ciasto miało odpowiednią konsystencję. Przykryć wyrobione ciasto ściereczką i odstawić. Paprykę drobno pokroić i poddusić na rozgrzanej oliwie. Rokpol pokruszyć, ugnieść widelcem i wymieszać z ostudzoną papryką, płatkami migdałowymi i tartą bułką, przyprawić do smaku białym pieprzem i ewentualnie solą, pamiętając, że ser jest najczęściej wystarczająco słony. Z ciasta odkrawać po kawałku, bardzo cienko rozwałkować i wykrawać małe krążki (najlepiej kieliszkiem). Z nadzienia toczyć małe kulki, które kłaść na krążkach ciasta. Zlepiać pierożki, formując ozdobną falbankę. Gotować, kładąc je na osolony wrzątek. Gdy wypłyną, trzymać na ogniu jeszcze 3-4 minuty i wyjmować łyżką cedzakową. Dokładnie odsączyć i okrasić stopionym masłem.

PRZEPIS KULINARNY

KWAS CHLEBOWY (PODPIWEK)

SKŁADNIKI: 2 1/2 litra wody (najlepiej źródlanej), 250 g prawdziwego chleba razowego, 1/2 szklanki cukru lub miodu naturalnego (wielokwiatowego), 2 1/2 g drożdży, kilkanaście rodzynków.

SPOSÓB PRZYGOTOWANIA: Chleb pokroić w kostkę, wstawić do nagrzanego piekarnika i piec do czasu, aż się zarumieni. Po ostudzeniu chleba wrzucić go do miski, zalać ciepłą, zagotowaną wcześniej wodą i odstawić na 3 godziny. Cukier i drożdże rozpuścić w letniej wodzie, dodać do roztworu, wymieszać i całość pozostawić na 24 godziny w temperaturze pokojowej. Po tym czasie roztwór przecedzić i przelać do wyparzonych wcześniej butelek (do 3/4 ich wysokości), do każdej z nich dodać po kilka rodzynków. Butelki pozostawić w chłodnym pomieszczeniu na 3 dni w pozycji leżącej. Jak będą stały, gaz, który powstaje w wyniku fermentacji, może wybuchnąć i rozsadzić butelkę. Z tego powodu należy także zachować ostrożność przy odkręcaniu butelek. Tak przyrządzony kwas chlebowy można przechowywać od tygodnia do miesiąca. N dnie butelki może utworzyć się naturalny osad, który łatwo znika po wstrząśnięciu butelką. W lecie, wskutek postępującej fermentacji, może się stać zbyt kwaśny w smaku, dlatego zaleca się go trzymać w lodówce, zresztą najlepiej smakuje schłodzony.


PRZEPIS KULINARNY

KOKTAJL Z JARMUŻU

SKŁADNIKI: 1 gałązka jarmużu, 1 jabłko, 1 banan, sok z 1/2 cytryny, 1 łyżeczka startego imbiru, 1 szklanka wody lub soku ze świeżo wyciśniętej pomarańczy.

SPOSÓB PRZYGOTOWANIA: Wszystkie składniki zmiksować w blenderze. Można też dosłodzić miodem.

PRZEPIS KULINARNY

PIZZA Z GRZYBAMI I ZE SZPINAKIEM

SKŁADNIKI: CIASTO: 200 g mąki, 15 g drożdży, 1/2 łyżeczki cukru, 1/2 łyżeczki soli, 1/2 szklanki ciepłej wody (nie gorącej), 2-3 łyżki oliwy z oliwek.
FARSZ: kilka świeżych prawdziwków (mogą być też inne grzyby), 50 g mrożonego szpinaku, ząbek czosnku, mała cebula, sól, pieprz, kula sera mozzarella.

SPOSÓB PRZYGOTOWANIA: Drożdże rozrobić z cukrem i odrobiną wody i odstawić do wyrośnięte drożdże i resztę wody. Wyrabiać dokładnie przez 1--15 minut. Odstawić do wyrośnięcia na około godzinę. W tym czasie przygotować farsz. Grzyby dokładnie umyć, pokroić w paseczki. Udusić na maśle z pokrojoną w kostkę cebulką. Następnie dodać mrożony szpinak i przeciśnięty ząbek czosnku. Doprawić do smaku solą i pieprzem, chwilę dusić razem. Brytfankę skropić oliwą i oprószyć mąką. Ciasto rozwałkować i ułożyć na blaszce. Zostawić na kilka minut, żeby urosły brzegi. W tym czasie włączyć piekarnik (220°C). Na cieście rozłożyć farsz. Na wierzch dać pokrojony w plasterki ser mozzarella. Piec 15-20 minut.

PRZEPIS KULINARNY

CIASTO UCIERANE NA JOGURCIE

SKŁADNIKI:  350 g mąki, 50 g rodzynek, 2 łyżeczki proszku do pieczenia, 150 g miękkiego masła, 200 g cukru, szczypta soli, 3 jajka, skórka starta z 1 cytryny, 250 g jogurtu śmietankowego (gęstego), 100 g posiekanych migdałów, masło i tarta bułka, cukier puder.

SPOSÓB PRZYGOTOWANIA: Rodzynki umyć w gorącej wodzie,, potem osuszyć i lekko oprószyć mąką. Mąkę wymieszać z proszkiem do pieczenia. Masło utrzeć z cukrem, solą i skórką z cytryny na kremowa masę. Dodać kolejno jajka, a następnie wymieszać z mąką, jogurtem, rodzynkami i migdałami. Formę na babkę nasmarować masłem i posypać tartą bułką. Wlać ciasto, wyrównać. Wstawić do piekarnika nagrzanego do 180°C i piec przez około godzinę. Po wystudzeniu posypać cukrem pudrem.

PRZEPIS KULINARNY

PLACKI Z JABŁKAMI

SKŁADNIKI: 2 szklanki mąki, 2 jajka, 2 łyżki oliwy, szczypta soli, 1 szklanka mleka, 3 duże jabłka, 2 łyżki soku z cytryny, 1 łyżka płynnego miodu, oliwa do smażenia, cukier puder do posypania.

SPOSÓB PRZYGOTOWANIA: Do miski wsypać mąkę, dodać mleko, roztrzepane jajka, sól, oliwę i ucierać ciasto, aż składniki dokładnie się połączą. Ciasto odstawić w chłodne miejsce na godzinę. Z obranych ze skórki jabłek usunąć gniazda nasienne i pokroić w cieniutkie krążki, ułożyć na talerzu, przesypać cukrem pudrem, polać sokiem z cytryny wymieszanym z miodem i odstawić, aby puściły sok. Na dobrze rozgrzanym tłuszczu na dużej patelni rozlać niewielką ilość ciasta, uformować - poruszając patelnią - naleśnik, na każdy nakładać 4 krążki z jabłek. Gdy spodnia strona naleśnika dobrze się zrumieni, przerzucić go na drugą stronę i dosmażyć. Po usmażeniu posypać cukrem pudrem.


PRZEPIS KULINARNY

MAKARON ZAPIEKANY Z JABŁKAMI

SKŁADNIKI: 4 szklanki ugotowanego makaronu, 3 jabłka, 3 łyżki płatków owsianych, masło, jogurt, łyżka śmietany, 3 łyżki płynnego miodu, cynamon.

SPOSÓB PRZYGOTOWANIA: Na gorącą patelnię dać niewielką grudkę masła, wsypać płatki owsiane i - cały czas mieszając drewnianą łyżką - zrumienić je. Z obranych ze skórki jabłek usunąć gniazda nasienne, pokroić owoce w cienkie krążki. Śmietanę ubić z jogurtem i miodem - powinna się lekko spienić. Kokilkę posmarować masłem, posypać częścią zrumienionych płatków, na spodzie rozłożyć połowę makaronu, na nim  - krążki jabłek oprószone cynamonem, na wierzchu dać pozostały makaron. Całość lekko ucisnąć, wyrównać powierzchnię, zalać spienioną śmietanką ubitą z jogurtem i miodem, wierzch pokryć kawałkami masła i posypać pozostałymi zrumienionymi płatkami. Całość wstawić do gorącego, nastawionego na 200°C piekarnika na 2--25 minut. Czas zapiekania zależy od wysokości potrawy.

PRZEPIS KULINARNY

PIEROGI BABCINE NA SŁODKO


CIASTO: 2 szklanki mąki, jajko, 2 ziemniaki ugotowane i zmielone, około 1/2 szklanki letniej wody, sól, masło i tarta bułka do kraszenia.
NADZIENIE:  400g białego sera twarogowego, 2-3 łyżki cukru, smażona skórka pomarańczowa, 30 g rodzynków, 2 żółtka.
SPOSÓB PRZYGOTOWANIA: Z podanych składników zagnieść ciasto. Nakryć je ściereczką i odstawić na co najmniej 30 minut, by "odpoczęło". Ser utrzeć z cukrem. Gdy powstanie puszysta masa, wbić żółtka i dalej ucierać. Skórkę pomarańczową drobno posiekać i dodać do masy serowej. Rodzynki namoczyć w letniej wodzie, odsączyć i też dodać do nadzienia. Ciasto podzielić na kilka części. Każdą wałkować jak najcieniej, wykrawać niewielkie krążki. Na każdym położyć łyżeczkę nadzienia i zlepiać zgrabne pierożki. Wrzucać do lekko osolonego wrzątku. Gotować około 2 minut od momentu, gdy wypłyną. Po wyjęciu starannie odsączyć. Na suchej patelni zrumienić tartą bułkę i dodać masło. Gdy się stopi, krasić pierogi.

PRZEPIS KULINARNY

SURÓWKA Z MARCHWI


SKŁADNIKI: 3 dorodne marchewki, 2 kopiaste łyżki nasion słonecznika, 2 kopiaste łyżki rodzynków, 1 duża łyżka płynnego miodu, 1/2 szklanki naturalnego jogurtu.
SPOSÓB PRZYGOTOWANIA: Obrane, opłukane i wytarte do sucha marchewki zetrzeć na jarzynowej tarce, połączyć z opłukanymi i dokładnie odsączonymi rodzynkami, nasionami słonecznika i zalać jogurtem wymieszanym z miodem - gdy trzeba, lekko doprawić do smaku sokiem z cytryny.

PRZEPIS KULINARNY

PORY ZAPIEKANE Z PIECZARKAMI

SKŁADNIKI: 4 białe części pora, 200 g pieczarek. SOS: 1 szklanka kwaśnej śmietany, 1 łyżka koncentratu pomidorowego, 1 łyżeczka mąki ziemniaczanej, sól, pieprz, szczypta lubianej przyprawy ziołowej, filiżanka startego żółtego sera, tłuszcz do wysmarowania formy.
SPOSÓB PRZYGOTOWANIA: Z pora odciąć zielone części i korzonki, dokładnie umyć, wrzucić na gorącą wodę z dodatkiem soli i cukru, gotować około 15 minut. Pozostawić w wodzie, w której się gotowały do wychłodzenia. Zimne przeciąć wzdłuż, ułożyć rozciętą stroną do góry w wysmarowanym tłuszczem naczyniu do zapiekania. Pieczarki cieniutko pokroić, przesmażyć na maśle. Ułożyć na porach. Wszystkie składniki sosu dokładnie wymieszać, zalać pory i pieczarki. Całość posypać obficie serem i wstawić do nagrzanego do temperatury 220°C piekarnika.
Zapiekać około 20-25 minut. 


PRZEPIS KULINARNY

PLACKI OWSIANE

SKŁADNIKI: CIASTO:  1 szklanka mleka, 4 łyżki płatków owsianych (górskich), 1 łyżka otrębów pszennych, 1 płaska łyżka mąki, 1 jajko, szczypta cynamonu, szczypta soli, 1 łyżeczka cukru, 1 płaska łyżeczka proszku do pieczenia, 1 duże jabłko, olej do smażenia.

SPOSÓB PRZYGOTOWANIA: Do mleka dodać wszystkie składniki na ciasto, całość delikatnie wymieszać, odstawić w chłodne miejsce, by składniki lekko napęczniały. Tuż przed smażeniem dodać starte na tarce jarzynowej jabłko, ciasto wyrobić, by było jednolite. Na dobrze rozgrzany tłuszcz kłaść porcje ciasta, formując zgrabne, małe kotleciki. Smażyć, rumieniąc z obu stron. Wyjąć na ręcznik papierowy i odsączyć z nadmiaru tłuszczu. Podawać na słodko z dżemem lub konfiturami.


PRZEPIS KULINARNY

KROKIETY ZIEMNIACZANE

SKŁADNIKI: 1 kg ziemniaków, jajko, 4 łyżki mąki pszennej, 1 łyżka mąki ziemniaczanej, łyżeczka soli, łyżeczka świeżo zmielonego czarnego pieprzu, garść drobno posiekanej natki pietruszki. Panierka: 4 czubate łyżki tartej bułki, 2 jajka, 5 łyżek mleka. Do smażenia: około szklanka oleju.

SPOSÓB PRZYGOTOWANIA: Ziemniaki obrać i ugotować w posolonej wodzie. Ugotowane ziemniaki przecisnąć przez praskę, wystudzić. Dodać pozostałe składniki i dokładnie wymieszać. Przygotować panierkę: jajka roztrzepać z mlekiem, na drugi talerz wysypać tartą bułkę. Z masy ziemniaczanej formować zgrabne krokieciki. Panierować najpierw w masie jajeczno-mlecznej, następnie w bułce. Smażyć na średnim ogniu przez 3-4 minuty z każdej strony, aż staną się rumiane. Po usmażeniu układać na papierowym ręczniku, by pozbyć się nadmiaru tłuszczu. Podawać z dowolnymi sosami lub surówkami.


PRZEPIS KULINARNY

PIEROGI FASOLOWE

CIASTO: 3 szklanki mąki, około 2/3 szklanki wody, 2 żółtka, łyżeczka smalcu, sól, majeranek, masło do kraszenia.
NADZIENIE: 300 g nasion fasoli, 300 g różnych warzyw (marchew, seler, cukinia, por), kilka łyżek oleju, 2 ząbki czosnku, sól, pieprz, majeranek.

SPOSÓB PRZYGOTOWANIA: Fasolę umyć, namoczyć na kilka godzin, odlać, wypłukać, zalać świeżą wodą i gotować. Pod koniec dodać oczyszczone, obrane i drobno pokrojone warzywa oraz 2 łyżki oleju. Posolić i wsypać łyżeczkę majeranku. Kiedy groch będzie zupełnie miękki, a wywar prawie całkowicie się wygotuje, zmiksować. Przesmażyć na oleju przeciśnięty przez praskę czosnek, dodać piure z grochu i warzyw, smażyć około 5 minut, stale mieszając. Doprawić solą, pieprzem i majerankiem. Odstawić nadzienie pod przykryciem. Z podanych składników zagnieść elastycznie ciasto. Odstawić przykryte ściereczka na 30 minut. Rozwałkować je partiami na grubość około 4 mm. Wykrawać spore krążki, nakładać porcje nadzienia i zlepiać pierogi. Wrzucać do wrzącej osolonej wody i gotować 3-4 minuty od momentu, kiedy wypłyną. Wyjmować łyżką cedzakową i krasić masłem.

PRZEPIS KULINARNY

GOŁĄBKI Z KASZĄ I PIECZARKAMI

SKŁADNIKI: 1 główka kapusty, 250 g kaszy gryczanej, 300 g pieczarek, 1 cebula, 2 szklanki wywaru jarzynowego, łyżka masła, sól, pieprz, majeranek.

SPOSÓB PRZYGOTOWANIA: Kapustę sparzyć, wyciąć głąb i oddzielić liście. Kaszę ugotować na sypko w osolonej wodzie. Cebulę pokroić w kostkę, zeszklić na tłuszczu i dodać posiekane pieczarki. Razem dusić do miękkości. Pod koniec posolić do smaku. Pieczarki z cebulą wymieszać z kaszą, doprawić pieprzem, majerankiem i ewentualnie solą. Farsz nakładać na liście kapusty, zaginać brzegi i zwijać w rulon. Układać ściśle w naczyniu żaroodpornym wyłożonym liśćmi kapusty. Podlać wywarem, dodać masło i dusić w piekarniku (180°C) do miękkości (od 1-1 1/2 godziny).W trakcie duszenia w razie potrzeby uzupełnić odparowany wywar. Bardzo pożywne gołąbki, które najlepiej smakują z sosem grzybowym. Pyszna postna wersja tradycyjnej potrawy, można ją z powodzeniem podawać w piątek.


PRZEPIS KULINARNY

PIEROGI Z KASZĄ JĘCZMIENNĄ

CIASTO:  1 1/2 szklanki mąki razowej,
3/4 szklanki mąki pszennej pytlowej, 3 łyżki oliwy, łyżeczka soli, około 3/4 szklanki letniej wody, masło do kraszenia.

NADZIENIE: 1 1/2  szklanki rozgotowanej kaszy jęczmiennej, 2 cebule, 3 duże marchwie, mleko, łyżeczka oregano, łyżka oliwy, kilka oliwek, sól, ząbek czosnku, łyżka masła do kraszenia.

SPOSÓB PRZYGOTOWANIA: Obydwie mąki przesiać z solą przez sitko oraz wlać oliwę i tyle wody, by powstało ciasto elastyczne, lśniące, dające się łatwo formować. Odstawić je pod przykryciem na kilkanaście minut. Na oliwie przesmażyć posiekaną cebulę, dodać drobno pokrojoną marchew, oliwki i udusić, podlewając kilkoma łyżeczkami mleka. Gdy warzywa są miękkie, połączyć je z kaszą.
Wymieszać i doprawić solą, oregano i zmiażdżonym czosnkiem. Wałkować ciasto, wykrawać krążki i nadziewać ostudzonym farszem. Gotować we wrzącej osolonej wodzie około 3 minut od wypłynięcia. Okrasić gotowe i odcedzone pierogi stopionym masłem.



ostatnia aktualizacja - 22 IX 2022